Schadevrij door de Binnenhofrenovatie heen
Temperatuursensoren in de Trêveszaal, geluidsmonitoring in de Gravenkamer en trillingsmetingen bij het Mauritshuis. Fred Pannekoek is met zijn team van Fides Expertise bezig met het monitoren van de impact van de werkzaamheden op en rond het Binnenhof. ‘Enerzijds betekent dat het beheersen van hinder, anderzijds het voorkomen van schade.’
Nog geen 5 minuten zijn ze bezig of alle alarmbellen gaan af. Aannemers met sloophamers zorgen bij de sloop van de oude fundering van de fontein op het Opperhof voor zoveel trillingen dat alle meters uitslaan. Als ze niet nú stoppen, kan dat verstrekkende gevolgen hebben voor de eeuwenoude bouwwerken.
Zover komt het gelukkig niet. Er wordt op tijd ingegrepen en de aannemers ruilen hun sloophamers in voor waterzagen. Daarmee zagen ze de fundering eerst in stukken voordat die ergens anders, ver weg van de historische gebouwen, alsnog tot puin geslagen kan worden.
Er wordt op tijd ingegrepen en de aannemers ruilen hun sloophamers in voor waterzagen
Of neem de situatie bij het Mauritshuis. Vermeers Meisje met de parel, Fabritius’ Puttertje, het Zelfportret van Rembrandt van Rijn. Stuk voor stuk prachtige kunstwerken waar niks mee mag gebeuren tijdens de verbouwing. Er is maar één manier om aan de verschillende eigenaren van de kunstwerken te kunnen bewijzen dat hun waardevolle bezit ook daadwerkelijk geen risico loopt: monitoren. Om dat zo grondig mogelijk te doen, is het museum omringd met trillingsmeters.
Unieke situatie
Het zijn voorbeelden van het bijzondere project waar Fred Pannekoek samen met zijn team van Fides Expertise mee bezig is. Fides is een bouwtechnisch schade-expertise- en adviesbureau met jarenlange ervaring in het inspecteren, monitoren en rapporteren van risico’s en schade.
Zij hebben van het Binnenhof hun werkplek gemaakt. De politici en parlementariërs die je er normaal ziet, hebben plaatsgemaakt voor sensoren en scheurmeters. Een unieke situatie. ‘We zijn ontzettend trots dat we dit mogen doen’, vertelt Fred. ‘Toen we begonnen met meten, zaten we nog midden tussen de mensen. Het Binnenhof is natuurlijk een publieke plek. Om daar te lopen, je meetapparatuur te installeren en de metingen uit te voeren, zodat er niks gebeurt met de historische panden, blijft heel speciaal.’
Maar dat is niet het enige wat dit project speciaal maakt. Tijdens de verbouwing zijn heel veel partijen namelijk met een hele hoop dingen tegelijk bezig op een relatief klein gebied.
‘Normaal gesproken werken we voor een aannemer of een gemeente. Dan heb je alleen te maken met de uitvoerder of projectleider’, legt Fred uit. ‘Maar op het Binnenhof heb je iets meer betrokkenen. Eerst moet ik schakelen met een van de complexdelen.’ Bijvoorbeeld de Eerste Kamer en Raad van State, de Tweede Kamer of het ministerie van Algemene Zaken. ‘Naast die complexdelen heb ik nog contact met de uitvoerend aannemer, de constructeur en de directievoerder. En die weer met de gemeente. Er zit er een best een circus aan vast zoals je hoort.’
‘Omdat partijen deels tegelijkertijd werkzaamheden uitvoeren, moet je goed opletten welke effecten de projecten op elkaar hebben’
Communicatie
En al die complexdelen hebben ook nog eens deelprojecten. De Tweede Kamer heeft er in zijn eentje al dertig tot veertig. ‘Omdat partijen deels tegelijkertijd werkzaamheden uitvoeren, moet je goed opletten welke effecten de projecten op elkaar hebben’, licht Fred toe. ‘We maken voor elk deelplan een separaat monitoringsplan. Dat is bedoeld om grip te krijgen op de werkzaamheden en het bouwproces, zodat je op tijd de juiste metingen kunt uitvoeren hebt en indien nodig op tijd in kunt grijpen.’
Fides Expertise beoordeelt in samenspraak met de constructeurs wat de risico’s en de grenswaarden zijn en verwerkt dit in het monitoringsplan. Belangrijk daarin is een communicatie- en beslisprotocol. Daarin staan vragen als: wie wordt geïnformeerd? Welke acties moeten worden gedaan? En wie mag een project stilleggen? ‘Je kunt wel meten, maar dat heeft geen zin als je niks met de informatie doet’, aldus Fred. ‘Ik mag tijdelijk een project stilleggen, zoals bij de fontein. Maar alleen de directievoerder mag dat officieel en voor een langere periode doen op basis van de informatie die hij krijgt. Dus wij geven hem die informatie op basis waarvan hij kan beslissen. Wij stellen transparant de meetresultaten beschikbaar voor de aannemers, zodat er meteen ingegrepen kan worden als er ergens een keer een overschrijding is.’
Dat is belangrijk omdat het mooie historische panden zijn die niet mogen beschadigen. ‘Het is een langdurig project, dus we moeten er altijd kort opzitten en de grenswaardes goed beheersen. We gaan altijd voor nul schade, maar hier is dat voor je gevoel nóg belangrijker.’
Vragen of klachten over de hinder?
Heeft u een vraag of een klacht over de hinder van de Binnenhofrenovatie? Op de meldingenpagina kunt u een reactie achterlaten. We nemen dan zo snel mogelijk contact met u op.
Publicatie 8 mei 2023, auteur Sam Jongenotter/Sabel Communicatie